Benxamín Vázquez Gonzalez, Xornalista e escritor.
Nacín en 1943 no 2º andar da rúa Mosquera, nº 37. A casa coñecíana coma do Benjamín porque era do noso avó, Benjamín González Sieiro, falecido en setembro de 1939, ou tamén coma das benjaminas, ao quedar nela as súas fillas. E a min puxéronme o mesmo nome do avó (aínda que o use dende hai moitos anos, literariamente, en grafía galega) por ser o primeiro neto que naceu trala súa morte.
Ese era o noso fogar materno, onde tamén dous anos despois nacería o meu irmán Joseíto. A miña nai, Marina González Álvarez (Manzaneda, 1898-Santiago de Compostela, 1995) fora asistida daquela pola comadroa Ignacia Molina. O certo é que meu pai, José Vázquez Senra (Pobra de Trives, 1888-Santiago de Compostela, 1972) e mais miña nai, que casaran no Carballiño no 42, vivían daquela en Vigo, onde el era mestre na Escola Graduada do Areal; pero ela quixo que nacesemos na vila do Arenteiro porque, no caso de necesitalo, confiaba moito no médico Gamallo (non lembro agora o seu nome, pero sei que a súa dona se chamaba Carlota)que vivía no camiño do Parque, nunha casa amarela, ergueita nun solar que facía esquina á Avenida. Foi no curso de 1945 cando meu pai conseguiu o traslado de Vigo ao Carballiño, para quedar na vila ata a xubilación.
Mais non quero perder o fio do relato sobre a nosa casa, con tres portas, boas de gardar. No primeiro vivían daquela a viuva de Benjamín e matriarca da familia Feliciana González Álvarez coas dúas fillas solteiras, Maruja e Jesusa, mais o neto maior José Luís, ainda que tamén pasaron longas tempadas nese andar María Jesús, Pancho, Serafín, Pilar, Emilio…Aquela avoa (que era nai de oito fillos) tiña azos e ás para acoller a todos.
No baixo estaba o comercio. Pola rúa Mosquera accediase ao Gran Bazar, para a venda de louza, obxectos de regalo, lámpadas de salón e xoguetes, e pola parte traseira, cara a Rúa de Cesareo Tizón e o val do Carras, entrabase á tenda de Ultramarinos, aínda que o comercio tiña o mostrador corrido, e o cliente asemade podía levar un kilo de azucre coma unha boneca, ou calquera outra cousa.
Mesmamente o primeiro que recordo ver, dende a galería da casa, foi o val do Carrás co lugar de Señorín no horizonte; unha fábrica de curtidos na outra beira do regato; o barrio de Flores ao pé da casa, e o prado coa granxa das vacas do Pepe Reque, ao fondo.
No inverno, de mañanciña, subían por aquela costa as mulleres con pezas de pan de broa na cabeza. O camiño de terra, que comezaba entre a casa dos Tato e a chabola de madeira do Telmo, non deixaba ver, daquela, unha paisaxe próspera, pero si entrañable e atraente. Por iso, tan pronto puiden, baixei ao Carrás, para xogar á beira da auga, e fun ata Señorín, seguindo os pasos do mestre Eduardo Cela, que exercía na escola unitaria dese lugar e era o dono (xunto co seu cuñado Manuel Doval, mestre tamén no Grupo Escolar do Carballiño) dun almacén de materiais de construción, na rúa carballiñesa do Ribeiro.
Inocente, non sabía nada daquel tempo de silencios e penurias, alegrado polos paxariños que aniñaban entre as follas da parra, enredada diante da galería no segundo andar. Con todo, malia a pobreza da posguerra O Carballiño tiña vida, con diferentes ritmos, segundo se mirase dun lado ou doutro da casa. Dende o balcón que daba a rúa Mosquera podía contemplar a vía máis urbana e comercial da vila, con bos establecementos comerciais, cafés e bares; un paseo por onde andaba moita xente, e onde soaban as campaíñas procedentes da casa do Lorencito, na que os rapaces dicían misa en latín a cada dous por tres. En cambio, na parte traseira, por onde entraba e saía a miña familia, se manifestaba a faciana máis rural da cabeceira da comarca. Nas feiras viñan os cacharreiros de Niñodaiga para vender cuncas, pratos, olas, botixos e petos feitos de barro; había tamén feirantes que vendían sementes diversas e cornello, e mais adiante, dende a casa dos Boludas e a taberna do Alejo, montábanse toldos para vender roupa usada. Así mesmo naquel espazo triangular celebrabanse as festas de San Bieito, con barcas voadoras e gaiteiros.
Aos poucos, a vila ía espertando do sono obrigado polas cartillas de racionamiento. A chabola do Telmo e a casarella das Mouchas foron derrubadas para a construción dunha casa de pedra de dúas plantas, que promoveu o Faustino, copropietario industrial da ferretería do Soto, e tamén se ía tirar a casa vella onde vivía a familia numerosa dos Tato, para erguer os muros do Cine Reque, nunha obra detida por máis dunha década. En todo caso eses dous edificios, que tiña diante da casa, ben poderían ser modelos para o desenvolvemento urbanístico do Carballiño; pero nos anos 70, cando eu xa marchara, xurdía a moda de levantar múltiples rañaceos, imitando ridículamente a Nueva York.
