O coleccionismo de Ángela Santamarina (1863-1956), filántropa ourensá que protagonizará unha exposición en Ourense organizada pola Deputación e a Fundación Santamarina – Temes, formará parte mañá no Museo del Prado do congreso “La visibilidad del coleccionismo privado: de la Ilustración a la Segunda República”, a través da ponencia do catedrático de arte contemporáneo da Universidade de Santiago de Compostela Jesús Ángel Sánchez García.
Sánchez García, que tamén está implicado na exposición que prepara a Deputación, ofrecerá neste encontro científico a conferencia “Retrato estético de una coleccionista entre Argentina y París: Ángela Santamarina Alduncín (1863-1956) y su legado en Ourense”.
O catedrático abordará mañá a partir das 16,30 horas, segundo explica, “unha presentación orientada a esclarecer, en primeiro lugar, as conexións familiares e amizades que puideron influír nos gustos artísticos e coleccionismo de Ángela Santamarina. O papel dos seus irmáns en Arxentina, en especial José Santamarina, protector e amigo de artistas españois durante a súa etapa en París nos primeiros anos do século XX, pero tamén de amigos como o seu confesor Antonio Rey Soto ou o profesor de debuxo Jesús Soria, foi clave á hora de estimular e levar a cabo numerosas adquisicións de obras de arte, xa desde os anos do matrimonio con Isidoro Temes”.
“O coleccionismo de Ángela Santamarina”, explica Jesús Ángel Sánchez García, “que aparentemente adscríbese aos parámetros habituais nas mulleres de clase alta en toda Europa desde a segunda metade do XIX, cunha notable orientación cara ás pezas destinadas aos ámbitos domésticos e o adorno e goce persoal, cobra nova dimensión coa concreción do proxecto para o asilo do Santo Ángel”.
Nesta fundación benéfica, inaugurada en 1925, “reserváronse espazos para a biblioteca de Rey Soto e, especialmente, para un museo que aloxase as coleccións de Ángela. Un museo ao cabo secreto, oculto durante décadas, que constitúe a principal evidencia do interese da promotora por facer transcender a súa colección desde a esfera privada ao ámbito público”, sinala o catedrático de arte contemporáneo.
O congreso “La visibilidad del coleccionismo privado: de la Ilustración a la Segunda República” celébrase hoxe e mañá no Museo del Prado. Está dirixido por José Antonio Vigara Zafra e Pedro J. Martínez Plaza, coa secretaría académica de Whitney Dennis e conta con ponencias de expertos internacionais de primeiro nivel.
Preparativos da exposición da colección artística
Este encontro científico no Museo del Prado é unha nova antesala á exposición que está preparando a Deputación de Ourense coa colección do legado do Asilo del Santo Ángel Fundación Santamarina – Temes. En total, son unhas 900 pezas, destacando un cadeirado barroco exposto no Pavillón de España da Exposición Universal de Barcelona de 1929; un cadeirado Imperio de 1812, e unha cadeira de brazos cabezal do século XVIII. Tamén inclúe a colección esculturas relixiosas dos séculos XII e XVII e unha escultura de Asorey; así como pinturas -unhas 50 obras- de autores como Sorolla, Dionisio Fierros, Jiménez Aranda, Lloréns ou Castelao. Asemade, hai pezas de ourivaría como un tríptico de Limoges asinado por Nardond de Penicaud, do século XVI; porcelanas europeas e españolas dos séculos XVIII e XIX; unha antiga colección de Sargadelos cunhas 500 pezas, e obxectos persoais como xoieiro de laca chinesa do século XIX.
A figura de Ángela Santamarina
Ángela Santamarina Alduncín (Tandil, Arxentina, 1862–Ourense 1956) foi a creadora da Fundación Santamarina-Temes, xestora do Santo Ángel, cedendo a esta todas as súas propiedades. Era marquesa de Atalaya Bermeja e condesa del Valle de Oselle. En 1900 constrúe o palacete da rúa Santo Domingo esquina Cardeal Quiroga, e nel recibe a ilustres visitantes. Este edificio e o construído anos despois no barrio do Couto, coñecido polo nome de Santo Ángel, supoñen a presenza máis destacada da marquesa na capital ourensá. Ela tamén financiou a Biblioteca de Rey Soto e colaborou en numerosas obras de caridade polo que se lle concedeu a Gran Cruz de Beneficencia (1926) e foi nomeada presidenta de honra da Cruz Vermella.
