Serán posibles as publicacións sobre o Carballiño dos anos 60, porque Santiago Cacho Rodríguez accede a darnos o consentimento para utilizar o seu blog:
O CARBALLIÑO, CALLEJERO AÑOS 60 (asruasdocarballino.blogspot.com)
Con este blog, Cacho tratou de lembrar e homenaxear aos comerciantes e profesionais que, coas súas respectivas actividades, contribuíron a manter viva a vila, na época da existencia da última rondalla da vila carballiñesa, e do grupo de música pop – rock “Los Poker”
Este grupo de mozos, moitos deles alumnos de Don Juan Corral, amenizaron os entroidos dos anos sesenta cos seus desfiles e actuacións durante tres anos.
A crónica da curta existencia de ambas formacións queda contida no blog:
https://pulpopokers.blogspot.com/2019/08/lospoker.html
Os documentos escritos que Cacho inclúe no seu blog “Carballiño. Callejero años 60” proceden da prensa da época (Faro de Vigo e La Región), da revista “Ambiente” e, sobre todo, das actas de xuntas municipais e plenos e dos programas de festas de San Cibrao.
A maioría dos antigos documentos gráficos empregados no citado blog proceden da publicación de Miguel Anxo Fernández: “Vellas Historias Vellas Fotografías 1870 – 1970” (1992). Tamén se utilizaron fotos do álbum de Xosé Manoel Rodríguez González (Pichi): “O Carballiño 1869-1979 Álbum Fotográfico da Vila do Arenteiro” (2010), de José Luis Diz: “Xentes do Carballiño 1890 – 1990” (2016) , de “Potiños”: “O Carballiño, Industria e Comercio – 1925-1995″ (2019), cuxa selección e recopilación fotográfica foi feita por José Luis Diz Rodríguez e Manuel Blanco Guerra ” Celta “, e algunha achega de Moncho Fuentes.
A parte das fotografías propias do redactor, importante foi a achega de fotografías dos familiares dos comerciantes e profesionais citados.
BADAL NOVAS
Da grazas por poder dispor do dito blog e publicalo no noso medio, traducindo ao galego as notas e comentarios que aparecen en castelán no blog orixinal, completando ca nosa propia información sobre os profesionais e comerciantes e engadindo as novas fotos que achegaron os seus familiares. Agradecemos as fotos de MONCHO FUENTES e, sobre todo, as aportadas polo profesor do IES Nº1 JUAN VALCÁRCEL OBELLEIRO e o grupo de alumnos do curso 1991-92 ( Jaime Pérez, Patricia Paniagua, Mª José Vázquez, Encarna Rodríguez e Susana Rey ) que cursando a asignatura de Deseño fixeron un traballo sobre o urbanismo do Carballiño.
José Calvo Sotelo ( Tuy, 6 de maio de 1893-Madrid, 13 de xullo de 1936) foi un político e jurisconsulto español, ministro de Facenda entre 1925 e 1930, durante a Ditadura de Primo de Rivera.
Exiliado en Portugal, evitou así ser xulgado durante os primeiros anos da Segunda República polas súas responsabilidades como ministro da ditadura; con todo, foi elixido deputado en todas as lexislaturas, incorporándose ao seu escano tras unha amnistía durante o bienio radical- cedista en 1934.
Destacou como líder das forzas que pretendían a instauración dunha monarquía autoritaria corporativista a través da partido Renovación Española, aínda que non mantivo moi boa relación coas outras forzas da dereita: a maioritaria, partidaria de contemporizar coa República (CEDA) e as máis próximas ao fascismo, como Falange Española. (Wikipedia)
Como deputado a cortes por Carballiño, promoveu, entre outras obras, a construción do Grupo Escolar que leva o seu nome.
CURTIDOS REQUE
ANTONIO RODRÍGUEZ PEREIRA, propietario dos curtidos “ Reque”, foi pai dunha numerosa familia: Manolo, Lolita, Senén, Pablo, Primitivo, Concha e Sara.
Durante anos, Curtidos Reque foi unha tenda de referencia no sector, do mesmo xeito que o era a de Piteira.
A tenda atendíana, sobre todo, Pablo, Lolita e Concha. Un dos irmáns, Senén, era sacerdote.
DROGUERÍA PAJARIÑO
As dependencias do número 2 da rúa Calvo Sotelo, nas que ANTONIO PAJARIÑO DOPORTO tiña instalada a súa droguería pertencían á familia CORRAL.
TALLER y MATERIALES CORTÉS
Este establecemento de materiais de construción e despacho de carburantes creárono os CORTÉS a principios do século XX.
A empresa xestionouna Cesáreo e fixérona perdurar a súa viúva, MARÍA GÓMEZ VÁZQUEZ e os seus fillos, CARLOS e DANIEL, ata ben entrado o último cuarto do devandito século.
Así pois, nos anos de referencia da nosa cónica, ampliaron o negocio. Ademais de taller e materiais de construción, puxeron electrodomésticos.
Asistían á súa nai, María Gómez Vázquez, ambos irmáns na xerencia dos diferentes negocios de Calvo Sotelo (materiais, taller, electrodomésticos) e de T. Mª Mosquera (gasolineira, repostos do automóbil).
Ao morrer a Viúva, Daniel, coñecido por “ Cholín”, fíxose cargo de negocio de Calvo Sotelo
TEJIDOS CELTA, SALDOS
O edificio da vivenda particular de MANUEL BLANCO QUINTELA e MARÍA GUERRA terminouse de edificar 1961.
Meses despois, habilítase o baixo para poñer unha tenda cos saldos, da que se ocupa MARÍA GUERRA.
COMESTIBLES RIOBOO
EMILIO GARCÍA ÁLVAREZ deulle ao seu negocio o nome das súas orixes: Rioboo, unha aldea do concello de Cenlle.
ANALISTA V. MOSQUERA
O analista don VALENTÍN MOSQUERA VALEIRAS instalou o seu laboratorio no primeiro piso deste número.
BAR PINAL
Rexentaba este EDELMIRO PINAL, familiarmente coñecido como “O Miracielos”. Secundouno a súa filla JULITA.
HELADOS LA IBENSE
JULIO GÓMEZ COELLO e a súa esposa LOURDES MASID foron os fundadores da xeadería La Ibense no Carballiño. Estiveron primeiro instalados na Avenida da Estación.
Anteriormente, Julio traballou un tempo na xeadería La Ibense de Ourense, creada polo valenciano Francisco Gómez.
Un dos carriños de Julio tiña posto case permanente na Praza Maior.
Outros deambulaban polo pobo para ofrecer ao público os seus deliciosos xeados. O meu pai consideraba que o mellor era o de mantecado. Para gustos … ( Nota de Santiago Cacho )
Os xeados A Ibense nunca faltaba nos festexos e lugares destacados do pobo.
FERRETERÍA PAZ
A ferraxería de de os irmáns PAZ GONZÁLEZ, orixinarios de Partovia, abriu as súas portas en 1962.
O que figuraba como titular do negocio era ANTONIO, casado con LOLA PUGA, da familia de “O Cancán”.
CLÍNICA Dr. MASIDE
O médico don JOSÉ CARLOS MASIDE MEDINA tiña a clínica no chalé Tecla.
En 1962, trasladouna para este número
FARMACIA CAMPOS
Don MANUEL CAMPOS SOBRINO exerceu como profesional á fronte da farmacia PINAL, na Praza Maior, ao comprar a licenza á colexiada Mª Rosario Brey.
Por razóns de distancia regulamentaria, tivo que abandonar o local en 1944 e establecerse no número actual de Calvo Sotelo.
https://eprints.ucm.es/38746/1/T37578.pdf
Do mesmo xeito que as outras dúas, en 1962 o municipio habilita tamén a farmacia Campos para despachar medicamentos ás familias pobres.
Na época da nosa crónica, as farmacias víronse obrigadas a asegurar o servizo de garda nocturno.
COLEGIO MARÍA AUXILIADORA
Este colexio, coñecido como “As Sollas”, estaba dirixido por unha delas, dona María del Carmen Solla.
ACADEMIA ISABEL LA CATÓLICA
A academia Isabel La Católica era por todos coñecida como “Academia Corral”, polo apelido do seu director, don Juan Corral Pajariño, un home de extensa cultura e de singular carácter. A administración do Centro corría a cargo da súa esposa dona Matilde Pérez.
Ao non haber instituto de ensino medio no Carballiño, a academia de don Juan preparaba aos mozos para pasar os exames en Ourense.
En 1961, a academia traslado as súas aulas ao novo edificio construído na rúa do Cuartel Vello, hoxe rúa Juan Corral Pajariño.
A EDIFICACIÓN
A academia transfórmase entón en colexio con pensionado.
Ao concedérselle o permiso para impartir bacharelato, don Juan amplia as instalacións.
O ALUMNADO
MÉDICO Dr. FACAL
Don JOAQUÍN FACAL LÓPEZ tiña a consulta e raios X no seu domicilio.
MOSAICOS RÍOS
GRUPO ESCOLAR CALVO SOTELO
A apremiante necesidade duns locais dignos para instalar a escola do pobo reflíctese na acta municipal de febreiro de 1924.
O GRUPO ESCOLAR CALVO SOTELO iniciou a súa andaina a principios do século XX. A planta baixa albergaba as aulas de mozos e o primeiro piso as das mozas.
«Julio Rodríguez Soto, aproveitando a amizade e estima que lle tiña José Calvo Sotelo, conqueriu que o Estado erguera un magno edifico para escolas na Vila, o que segue a chamarse Grupo Escolar pero que agora se engade Calvo Sotelo, e preocupou de que se rematara.» (Xosé Ricardo Rodríguez Pérez)
« Volvendo ó tema do ensino, hai que salientar ou remate do novo grupo escolar Calvo Sotelo en 1928, construído cunha importante subvención estatal, e a piques de comnenza-a súa función. A casa dúas Mestres, con amplas vivendas para vos seis mestres do grupo, fíxose con cartos municipais.» (Miguel Anxo, p. 17)
Exercía entón como director don Bernardino González Álvarez (tamén alcalde do pobo de 1943 a 1949).
Secundábano don José Vázquez Senra, don Manuel Martínez Doval e don Manuel Ramos.
ULTRAMARINOS LA GALLEGA
A cargo desta tenda de ultramarinos, estaba o matrimonio LÓPEZ GIL
ULTRAMARINOS PURI
Atendía esta tenda de ultramarinos a señora PURIFICACIÓN PÉREZ RODRÍGUEZ
TALLERES HERMANOS BANGA
Á fronte do negocio dos TALLERES HERMANOS BANGA, estaba Manuel Banga Paz.
El taller ostentaba a representación da marca Citroën.
Tiñan tamén a representación de Barreiros.
AGRADECEMENTOS
En memoria dos membros da rondalla e do grupo de música “Los Poker” que faleceron e en nome dos vivos, a maioría con domicilio fóra das Terras do Orcellón, Cacho agradece a BADAL NOVAS a súa iniciativa para dar a coñecer a curta aventura daqueles mozos que viviron no Carballiño nos anos sesenta e lembrar aos seus coetáneos.
BADAL NOVAS únese tamén ao agradecemento de Cacho por aqueles que coas súas publicacións de álbumes fotográficos facilitaron a redacción do seu blog e do que nos ocupa:
Miguel Anxo Pichi Diz Potiños
Pola nosa banda, BADAL NOVAS agradece as fotos e informacións achegadas polos familiares dos concidadáns citados no blog, os documentos gráficos facilitados por MONCHO FUENTES
e, sobre todo, os achegados polo traballo escolar sobre Carballiño, dirixido polo profesor JUAN VALCÁRCEL OBELLEIRO.
Grupo de Diseño ( 3º BUP Medición e Urbanismo ) do IES Nº1 . Profesor Juan Valcarcel
Se alguien quere colaborar con fotos ou documentos para enriquecer esta publicación, asi como correxir posibles erros pode facelo a través do mail info@badalnovas.com
Manuel Amil Otero. Marzo de 2023