O Carballiño: a rúa ALDARA nos anos 60. Comercios e profesionales

II EDICIÓN COCHES CLÁSICOS NO IRIXO

Serán posibles as publicacións sobre o Carballiño dos anos 60, porque Santiago Cacho Rodríguez accede a darnos o consentimento para utilizar o seu blog:

XUNTANZA DE CLÁSICOS NO IRIXO

O CARBALLIÑO, CALLEJERO AÑOS 60 (asruasdocarballino.blogspot.com)

Con este blog, Cacho tratou de lembrar e homenaxear aos comerciantes e profesionais que, coas súas respectivas actividades, contribuíron a manter viva a vila, na época da existencia da última rondalla da vila carballiñesa, e do grupo de música pop – rock “Los Poker”

Esta imaxe ten o atributo alt baleiro; o seu nome de arquivo é Santiago-Cacho-callejero-2.jpg

Este grupo de mozos, moitos deles alumnos de Don Juan Corral, amenizaron os entroidos dos anos sesenta cos seus desfiles e actuacións durante tres anos. 

A crónica da curta existencia de ambas formacións queda contida no blog:

https://pulpopokers.blogspot.com/2019/08/lospoker.html

Os documentos escritos que Cacho inclúe no seu blog “Carballiño. Callejero años 60” proceden da prensa da época (Faro de Vigo e La Región), da revista “Ambiente” e, sobre todo, das actas de xuntas municipais e plenos e dos programas de festas de San Cibrao.

A maioría dos antigos documentos gráficos empregados no citado blog proceden da publicación de Miguel Anxo Fernández: “Vellas Historias Vellas Fotografías 1870 – 1970” (1992). Tamén se utilizaron fotos do álbum de Xosé Manoel Rodríguez González (Pichi): “O Carballiño 1869-1979 Álbum Fotográfico da Vila do Arenteiro” (2010), de José Luis Diz: “Xentes do Carballiño 1890 – 1990” (2016) , de “Potiños”: “O Carballiño, Industria e Comercio – 1925-1995″ (2019), cuxa selección e recopilación fotográfica foi feita por José Luis Diz Rodríguez e Manuel Blanco Guerra ” Celta “, e algunha achega de Moncho Fuentes.

A parte das fotografías propias do redactor, importante foi a achega de fotografías dos familiares dos comerciantes e profesionais citados.

BADAL NOVAS

Da grazas por poder dispor do dito blog e publicalo no noso medio, traducindo ao galego as notas e comentarios que aparecen en castelán no blog orixinal, completando ca nosa propia información sobre os profesionais e comerciantes e engadindo as novas fotos que achegaron os seus familiares. Agradecemos as fotos de MONCHO FUENTES e, sobre todo, as aportadas polo profesor do IES Nº1 JUAN VALCÁRCEL OBELLEIRO e o grupo de alumnos do curso 1991-92 ( Jaime Pérez, Patricia Paniagua, Mª José Vázquez, Encarna Rodríguez e Susana Rey ) que cursando a asignatura de Deseño fixeron un traballo sobre o urbanismo do Carballiño.


(Wikipedia)

A Beata Eriz, Ilduara (Portomarín? (Lugo), c. 886 – Vilanova (Ourense), c. 958.), foi unha piadosa condesa, fundadora do mosteiro de Celanova e nai de San Rosendo, bispo de Mondoñedo.

Filla de Ero e Adosinda, gozou de ampla proxección social na Galicia do século X. O seu matrimonio con Gutier Menéndez, a principios do século x, vinculouna cun dos grupos aristocráticos con máis peso no reino leonés. O matrimonio reside durante algún tempo en Salas, nas proximidades de Porto. Alí nace o primeiro dos seus fillos, Rosendo; virán logo catro máis: Munio, Froila, Adosinda e Ermesinda. Trasladada a familia ao territorio da actual Galicia, as paisaxes que lle foron máis familiares localízanse ao redor de Portomarín, onde o matrimonio tiña unha residencia, e, sobre todo, en Vilanova, actual Vilanova dos Infantes, preto de Celanova, onde estivo a súa residencia principal. Alí discorreu a parte principal da vida de Ilduara ( Aldara en galego). Foi na contorna inmediata da súa casa de Vilanova, onde, xa viúva e xunto co seu fillo Rosendo, fundou e construíu, entre os anos 936 e 942, o mosteiro de Celanova, convertido enseguida nun centro monástico de primeira importancia na Galicia da segunda metade do século X. E, alí tamén, xunto á súa casa, no mosteiro de Santa María, cuxa fundación ela mesma impulsara, pasou os últimos anos da súa vida. (Extracto do texto da Real Academia da Historia)

1.  BAZAR RELOJERÍA “BARRANCOS”

Na planta baixa do edificio propiedade de José Peña, atopábase este comercio de reloxería e enxoval era propiedade do matrimonio JOSÉ RODRÍGUEZ GARCÍA e CELSA PEREIRA CORRAL da familia de “Os Barrancos”. O matrimonio tivo dous fillos, Pepe, enxeñeiro, e Evaristo, ordenanza do Casino


3. Abogado: Don AURELIO MIRAS AZOR

Na planta baixa do edificio propiedade de Francisco Romero Veiga, tivo un tempo o seu bufete o coñecido avogado don AURELIO MIRAS AZOR.

Don Aurelio estaba casado con dona ESPERANZA PORTUGAL CAREAGA, coherdeira de don PERFECTINO VIÉITEZ RODRÍGUEZ. O matrimonio tivo tres fillos: MARÍA TERESA, AURELIO e JUAN ANTONIO.

Ademais da avogacía, don Aurelio exerceu como profesor no colexio de don Juan Corral.

Don Aurelio Miras Azor

Fixo incursións na literatura. A publicación dun dos seus relatos, a novela titulada “O agüista”, foi obxecto, no seu momento, de inxustificadas controversias.

            A Corporación municipal expresa a unánime repulsa a súa publicación  en sesión de outubro de 1950.

En máis dunha ocasión, oín comentar aos seus coetáneos que había moita xente en Carballiño (homes, por envexa e mulleres, por despeito) que non lle perdoarían nunca que un forasteiro levouse ao mellor partido do pobo Dona Esperanza Portugal

Rótulo, permiso.1964.

Cando o señor Romero obrou, don Aurelio trasladou o seu despacho ao número 5 de General Mola (Curros Enríquez).

Esperanza Portugal e Aurelio Miras

4.   BAR “NUEVO”

O negocio do número 2 , coñecido como “Bar Nuevo”

Permiso para letrero luminoso. 1959

O bar era un dos máis concorridos do pobo.

O “Arenteiro” celebra o seu ascenso a 3ª división en 1963

O bar pertencía a ANTONIO LÓPEZ RODRÍGUEZ, casado con Dolores Pérez Estévez con quen tivo tres fillos: Antonio, Javier e Manuel (o pai de Christian).

Antonio realizou algunhas obras no local para modernizalo

Cambios en el interior y exterior del local, 1961
Colocación de un toldo para la terraza, 1962>
Ampliación del sótano, 1963
Permiso para vender helados. 1966

5.   SASTRERÍA MANOLO

Permiso para toldo. 1958

A sastrería de MANUEL LÓPEZ SOTO, estaba situada no baixo da casa da súa propiedade, tal como despréndese do documento adxunto:

Acta municipal, julio 1961. Jardines de Aldara
Acta municipal, septiembre 1961. Rótulo luminoso
Permiso para obras. 1966
No que era Sastrería Manolo transformouse no Bar Xardín

6. MÉDICO don FRANCISCO PIÑEIRO

Don FRANCISCO PIÑEIRO RODRÍGUEZ tiña a consulta na planta baixa do edificio familiar.

Inspector municipal de sanidad. 1957
Permiso de obra, 1961

A Don PACO PIÑEIRO RODRÍGUEZ gárdolle gran agarimo. Foi o meu médico de familia mentres vivín en Carballiño e teño que agradecerlle a súa axuda e as atencións recibidas. ( Nota de Santiago Cacho )

Adjudicación de distrito, 1959
Jubilación. 1966

8.   CAFETERÍA  “EL CASERÍO”

O edificio no que se atopaba este café era propiedade de Felisindo Álvarez Xesteira.

Permiso para pozo.1964

O propietario do establecemento era Perfectino Viéitez, “Tino”, sobriño de don Perfectino Viéitez, polo que ao café coñecíaselle tamén por “O Herdeiro”.

Obras de acondicionamiento. 1964
Rótulo Luminoso.1964
Permiso para vajilla historiada.1965
Permiso para vajilla historiada.1965
Permiso para letrero luminoso y veladores.1965

10 HOSPEDAJE EVARISTO “TOCO”

Esta antiga hospedaxe familiar pertencía a EVARISTO RODRÍGUEZ, pai de APOLINAR, o relojero. No edificio viviu ata falecer a neta de “Toco” María José Cuevas.

Revista Ambiente, 1952

A Evaristo coñecíaselle familiarmente como “TOCO” ao perder unha man como consecuencia dun accidente.


11.    DENTISTA: Don J.M. CANCIO

O edificio pertencía a dona María Valeiras, tal como despréndese do documento adxunto.

Permiso de Habitabilidad, 1972

Don José María CANCIO SANJURJO tiña o domicilio e a clínica no primeiro piso. Estaba casado con Teresa Cibeira. O matrimonio tivo dúas fillas, Marité e Rosamari, e un fillo, José Manuel.

Permiso de letrero concedido, 1962

ALMACÉN DE MUEBLES

Antes de reformar o edificio, a planta baixa estaba ocupada por un almacén de fariñas. Instalouse posteriormente no local unha sucursal dunha mueblería ourensá, propiedade de CLEMENTE HERMIDA- CACHALVITE e GARZA

Permiso para reformas. 1964

12 a 16     C.H.E.D.A.

A COMPAÑÍA HIDROELÉCTRICA DO ARENTEIRO, a empresa fornecedora de enerxía eléctrica para toda a comarca de O Caballiño , inaugura en 1961 o salto de Cabanelas, cuxas obras se iniciaron nos anos 30 baixo a dirección do entón inxeñieiro xefe José Muñoz, coñecido por “Pepe Bouteiro”.

La Voz de Galicia, febrero 1961

A CHEDA era a empresa local máis forte e un dos maiores contribuíntes

Liquidación de cuentas de 1960, Enero, 1961

             O suministro eléctrico representaba un dos maiores gastos para o municipio.

Coste del suministro eléctrico de 1962

Pero a CHEDA  sigue sendo un bo contribuinte.

Liquidación de 1962
Liquidación 1963

A mediados da década dos 60, a CHEDA foi absorbida por FENOSA, que levou a cabo un certo número de melloras no servizo.

Instalaciones. Mayo 1966
Transformador subterráneo en La Alameda. Junio 1966
Soterramiento de líneas en Curros Enríquez. Agosto 1966
Soterramiento de líneas en La Carreira. Noviembre 1966

En agradecemento, o municipio concedeu ao presidente de Fenosa, Pedro Barrié de la Maza, a medalla de prata da Vila.

Medalla de plata. Noviembre 1966

15.     COMESTIBLES DOSINDA

Rexentaba esta tenda de ultramarinos DOSINDA GONZÁLEZ SANPAYO, viúva de JOSÉ GONZÁLEZ, falecido en 1959.

Dosinda González Sampayo

O matrimonio tivo dous fillos: MANUEL e SARA, quen secundaba á súa nai nos quefaceres da tenda.

Dosinda con sus hijos Manuel y Sara y las niñas de Manuel:  Delia y Graciela
Modificación de la fachada de la tienda. 1961
Dosinda con su nuera Carmen Franco y sus nietos: Delia, Graciela, Xosé Manoel y Mª Jesús, en la puerta de la tienda.

19.  CARPINTERÍA VALEIRAS

O propietario da carpintería era RAMÓN VALEIRAS ÁLVAREZ, casado con PEREGRINA FERNÁNDEZ FIGUEREDO, pais de Camilita.

Loli (nieta),Ramón Valeiras, Peregrina Fernández (esposa), Concha Fernández (cuñada)
CamilitaValeiras (hija)

22.  CANTINA “BEN FEITO”

Atendían o negocio de tasca de comidas EVARISTO FERNÁNDEZ GONZÁLEZ, familiarmente coñecido cono “O Benfeito”, e a súa esposa MARÍA LÓPEZ MATO. O matrimonio tivo dous fillos: SARA (casada con Camilo Valeiras “Labrador”) e PEPE.


23.  CARPINTERÍA CRESPO 

Anteriormente afincado no 4 da Carreira, o carpinteiro Serafín Crespo, natural do Torrón, estaba casado a señora Lola Temes, coñecida como “A Xacoba”. O matrimonio tivo tres fillos: o futbolista Manolo, Lolita, casada con Manuel Álvarez, o carteiro “O Virola” e Conchita, Casada con Ramón Garriga “O Moucho”.


24.  MATERIALES “SUBITA”

O almacén de materiais de construción pertencía a JOSÉ GONZALEZ MUÑOZ, familiarmente coñecido por ” SUBITA” e casado con LOLA RODRÍGUEZ, do hotel Celia.

“Subita” con un grupo de amigos
Factura, 1962
José Manuel, el hijo mayor, con el equipo de  baloncesto en 1962
 

Ademais dos materiais, Subita comerciaba con viños.
Factura, 1963
Pacucho“, el hijo pequeño, con la rondalla de “Los Poker“, 1962

25.  COMESTIBLES JUNCO  “ O ABISINIO”

A tenda estaba rexentada polo matrimonio ABELARDO JUNCO e a súa esposa MARÍA ANGUSTIAS LORENZO FERNÁNDEZ. Para o seu negocio, Abelardo optou por chamalo “Abisinio”, o alcume dun cuñado seu, moi coñecido no pobo.

(De derecha a izquierda) Abelardo Junco con su hermana Adelaida, su hijo Severino y un matrimonio amigo

26. TRANSPORTES GONZÁLEZ “BACALAO SECO

O alcume de CAMILO GONZÁLEZ PUGA provén da familia da súa esposa, apellidada Calvo. A Camilo e aos seus fillos, Evaristo, Toñito, Pepe e Esperanza, coñecíallos no pobo con ese alcume, “Os Bacalao Seco”, e dedicábanse ao transporte de mercadorías.


28. COSTURA  TERESA FUMEGA

María Teresa Fumega dedicábase especialmente a confeccionar pantalóns.


29.  FONTANERO RAMIRO

O coñecido fontaneiro que tiña o taller neste número era RAMIRO FRANCISCO PERERIA, casado con AUREA LORENZO.

O Matrimonio tivo dúas fillas: Pili e Aurea.


30. HOTEL-BAR “PITUXO”

O establecemento tiña a súa entrada principal por Conde Vallellano.


FOTO DOS EDIFICIOS QUE FACIAN ESQUINA NA PRAZA DA MINA


AGRADECEMENTOS

En memoria dos membros da rondalla e do grupo de música “Los Poker” que faleceron e en nome dos vivos, a maioría con domicilio fóra das Terras do Orcellón, Cacho agradece a BADAL NOVAS a súa iniciativa para dar a coñecer a curta aventura daqueles mozos que viviron no Carballiño nos anos sesenta e lembrar aos seus coetáneos.

Santiago Cacho e Manuel Amil

BADAL NOVAS únese tamén ao agradecemento de Cacho por aqueles que coas súas publicacións de álbumes fotográficos facilitaron a redacción do seu blog e do que nos ocupa:

Pola nosa banda, BADAL NOVAS agradece as fotos e informacións achegadas polos familiares dos concidadáns citados no blog, os documentos gráficos facilitados por MONCHO FUENTES

Moncho Fuentes

e, sobre todo, os achegados polo traballo escolar sobre Carballiño, dirixido polo profesor JUAN VALCÁRCEL OBELLEIRO.

Grupo de Diseño ( 3º BUP Medición e Urbanismo ) do IES Nº1 . Profesor Juan Valcarcel



Se alguien quere colaborar con fotos ou documentos para enriquecer esta publicación, asi como correxir posibles erros pode facelo a través do mail info@badalnovas.com


Manuel Amil Otero. novembro de 2023