O Carballiño, [9-8-2’025] — A librería Escolma vestiuse de nostalxia e homenaxe para acoller a presentación de «As fotos de Lola», un libro que recolle a alma capturada tras o obxectivo de María Dolores Veleiro @Alemparte, Lola, unha carballiñesa cuxa cámara foi testemuña silenciosa de décadas de vida, festa e patrimonio. Falecida en 2024, Lola deixou tras de si non só o seu sinal como empresaria e dinamizadora cultural, senón un arquivo visual que agora ve a luz en forma de 122 instantáneas seleccionadas con mimo polo seu esposo Miguel Anxo Fernández e o asesor técnico Xosé Enrique Acuña.
O acto, íntimo e emotivo, reuniu a amigos, familiares e veciños que recoñeceron naquelas imaxes o latexado dunha época. As fotografías, organizadas temáticamente, tecen un tapiz onde o persoal e o colectivo fúndense: retratos familiares cargados de tenrura, escenas de romarías onde o bulicio parece traspasar o papel, momentos políticos e deportivos que marcaron a memoria local, e paisaxes do Carballiño, Sabucedo, Bande ou Cambados que Lola soubo retratar cunha mirada única, a medio camiño entre o documentalismo e a poesía visual.
«Ela sempre levaba a cámara consigo, como quen leva un caderno», lembrou un dos presentes. E así o demostran as páxinas do libro: aquí, unha procesión bañada en claroscuros; alá, un xesto cotián que se volve universal. Lola non só fotografou eventos, senón a vida que orbitaba ao redor: o sorriso dun neno no Entroido, a textura dunha pedra miliaria, o reflexo do río nun atardecer. A súa sensibilidade para capturar o efémero e transformalo en legado é o fío condutor desta obra.
«As fotos de Lola» non é só un álbum, senón un exercicio de arqueoloxía sentimental para O Carballiño. As imaxes rescatan recunchos desaparecidos, tradicións esquecidas e rostros que xa non están, pero que perduran grazas á súa lente.
O libro, editado con esmero, convida a percorrer o mundo dunha muller que fixo da luz a súa linguaxe. E mentres os asistentes folleaban as súas páxinas, entre murmurios de recoñecemento («Mira, aquí está o vello café!», «Esta é a festa do 84…»), quedou claro que Lola lograra algo extraordinario: que a súa paixón convertésese, agora, en memoria compartida.
A velada pechou cun brinde entre sorrisos e algunha bágoa, celebrando que o arquivo de Lola —antes disperso en caixas e álbums— atopase acubillo en letras impresas. A súa obra, como ela quería, segue dinamizando a cultura carballiñesa. Só que esta vez, desde o silencio elocuente das fotos que nunca se apagan.
